Geen grote hotels, geen fastfoodketens, geen schreeuwerige disco’s en bars; rustzoekers weten waarvoor ze naar Samos komen. De combinatie van relatieve rust in de badplaatsen en de fraaie natuur maken het eiland tot de perfecte bestemming om te voet te ontdekken. En om na gedane wandelarbeid verkoeling te zoeken in de frisblauwe zee. Het plaatsje Kokkari aan de noordkust is onze uitvalsbasis voor twee wandelingen in het heuvelachtige landschap achter de kust.

Vroeger en nu

Het is even schrikken als we uitkomen bij de Profitis Ilias kapel die op een van de hoogste toppen boven Kokkari staat. Van het dappere klokkentorentje dat we in 2015 op de foto hebben gezet, is maar weinig over. Door een van de recentere aardbevingen is de klok met toren en al op de grond gestort, de barsten lopen nu door de gevel van de kapel. Dramatisch mooi, dat dan weer wel, maar de intacte versie was toch prettiger om naar te kijken.

Voor de broodnodige verfrissing

Eiland vol kapelletjes

We zijn op het hoogste punt aangeland van een ruim 12 km lange rondwandeling die vanuit het centrum van het populaire badplaatsje omhoog voert, langs vijf verschillende kapelletjes. Want dit religieuze erfgoed is overal te vinden in Griekenland, soms op de meest onwaarschijnlijke plekken. Sommige lijken aardig op leeftijd, zoals de Agios Georgios kapel, verstopt in een boomgaard, waar je alleen te voet kunt komen. De kapel zelf is dicht, maar de direct er naast gelegen waterbron biedt welkome verkoeling op een warme dag. Ervan drinken durf ik niet, maar het water is fris genoeg om je gezicht mee af te spoelen.

Overal kleur

Kleurenpracht

De betovering van dit landschap zit ‘m echter niet alleen in de kapelletjes die we tijdens onze route tegenkomen, maar ook in de vergezichten over de heuvels, de kleurrijke begroeiing en variatie in landschappen. Het ene moment banen we ons een weg door een boomgaard, tien minuten later stijgen we langs een stoffige landweg naar de volgende heuveltop om te genieten van het uitzicht over groen en fleurig Samos. Want dat is wat in het voorjaar overheerst, de bomen, struiken en grassen zijn nog niet verkleurd door de hitte die ’s zomers het eiland omtovert tot een palet van geelbruine kleuren. Nu bloeien de rode klaprozen, witte en roze cistusrozen, witte margrieten, geel brandkruid, felroze echt duizendguldenkruid, paarse pekklaver en talloze andere veldbloemen. De lucht is zoet van de kokos-achtige lucht die de brem verspreidt. Samos op zijn kleurrijkst en mooist!

In vijf minuten stilte

Het fijne van wandelen vanuit Kokkari is dat alle ingrediënten van het goede Griekse leven hier voor handen zijn. Een gezellig plaatsje, met terrassen met zeezicht, waar een frappé en baklava zo zijn besteld, als basis voor een stevige wandeling. Lunchboodschappen inslaan bij de supermarkt en gaan. De stille, uitgestrekte heuvels liggen letterlijk aan de andere kant van de weg; in vijf minuten loop je vanuit het dorp de stilte in. Hooguit een paar zwerfkatjes bij een boerderij en misschien andere wandelaars, dat is alles wat je tegenkomt. Het binnenland is hier nauwelijks bewoond of bebouwd, afgezien van die paar kappelletjes.

Daar lonkt het strand

Zweten is het sowieso, want in totaal overbruggen we ruim 400 hoogtemeters. Maar dat geeft niet, want we weten dat aan het einde de zee op ons wacht. Kokkari beschikt over een uitgestrekt strand dat nergens echt druk is. Genoeg plek om in alle rust je onder te dompelen in het verkoelende water. De zee is kalm en al dobberend raken we zo vanzelf weer wat op temperatuur. Daarna lokt het Mythos-uithangbord van een bar, waar ze de bierglazen in de vriezer bewaren. Een Griekse beloning in vloeibare vorm, heerlijk!

Zicht op Vourliotes

Op weg naar Vourliotes

Datzelfde visioen lonkt als we voor een tweede wandeling op pad gaan, nu vanaf de uiterste westpunt van het dorp. Dat biertje moet nog wel even wachten want we zijn van plan naar Vourliotes te lopen, een bergdorp dat zo’n vijf kilometer verderop ligt, op een hoogte van 388 meter. En aangezien we op zeeniveau beginnen is dat opnieuw een aardige aanslag op de kuiten. Dat is op dit heuvel- en bergachtige eiland vrijwel onvermijdelijk en maakt het ook juist zo uitdagend en anders dan wat we thuis gewend zijn.

Het gele brandkruid (what’s in an a name) loopt alweer uit

Brand

Wat we ook niet gewend zijn: bosbranden. Op het hoger gelegen deel van de route heeft een poos geleden een brand gewoed en de sporen daarvan zijn nog goed te zien in de natuur. Ongeveer een kilometer lopen we langs geblakerde bomen en silhouetten van afgebrande struiken. Geen schaduw te bekennen, maar gelukkig is alweer te zien en ruiken dat de natuur zich herstelt. We spotten orchideeën op de barre berghelling en ook de niet al te fris ruikende drakenwortel heeft hier alweer voet aan de grond gekregen. Hoe gek het ook klinkt, soms is zo’n brand niet verkeerd. De as van de verbrande begroeiing voedt de aarde en er is plek ontstaan voor planten die voorheen in de verdrukking zaten. Vooral gewassen die uitlopen vanuit ondergrondse knollen en wortelstokken herstellen hierdoor snel.

Weer die Elias

We passeren opnieuw een Profitis Ilias kapel en dit exemplaar heeft de aardbeving beter doorstaan. De kapellen met deze naam zijn gewijd aan de profeet Elias en zijn vaak gebouwd op hooggelegen plaatsen. De profeet die al opduikt in de Hebreeuwse bijbel en het oude Grieks, wordt vaak gezien als een zwervende, solitair werkende profeet. Hij zou leven van wat hij in de natuur kon vinden en beschikte over magische krachten waarmee hij de regen kon aanroepen en weer laten stoppen. Wel een handige man om bij de hand te hebben in zo’n droog land, dus waarschijnlijk dat daarom zoveel kapellen aan hem zijn gewijd. Overigens geldt dat vooral voor de naamgeving, want binnen blijkt een hele serie van iconen te zijn uitgestald waarbij je zelf naar keuze je kaarsje kunt laten branden.

Charmant Vourliotes

Stil Vourliotes

Het bergdorpje Vourliotes met zijn circa 350 inwoners ligt op de noordelijke helling van het Ambelos-gebergte. Het is een populair spot voor autotoeristen die iets van het authentieke bergleven willen zien. En bij wandelaars die hier vanuit de Nachtegaal-vallei naar toe wandelen. Maar vandaag, nog vroeg in mei, is het er verrassend rustig. De winkels zijn dicht, alleen de taverna midden in het dorp is open. We zoeken een plek op het terras en laten ons de Griekse ijskoffie goed smaken. Het is verleidelijk om hier te blijven hangen tot het dorpsleven weer wat op gang komt, maar er moeten nog ruim vijf kilometers afgelegd worden voor we terug zijn in Kokkari. In de benen maar weer!

Tere, lange vleugels

De lange afdaling

Die terugweg blijkt eigenlijk een lange afdaling en gaat dus ook wat vlotter dan verwacht. Weliswaar volgens we lange tijd een lastig te belopen, zeer smal pad langs een geul die het regenwater heeft uitgesleten, maar toch schieten we lekker op. Opnieuw vergapen we onze aan de bloemenpracht en het insectenleven dat ze aantrekken. Talloze bijen en vlinders vergezellen ons een stukje, om daarna weer weg te fladderen naar een volgende bloem. Naast vertrouwde vlinders als dagpauwogen, atalanta’s en keizersmantels wappert er ook een zeer fragiel, vlinderachtig wezen, met lange achtervleugels. Dit blijkt dan weer geen echte vlinder te zijn, maar te behoren tot de familie van net- of vliesvleugelachtige insecten (Neuroptera). Met de fraaie Nederlandse benaming dwarsbandwimpelstaart. Allemaal prima, het is vooral een lust voor het oog om het ranke insect te zien manoeuvreren met zijn lange vleugels.

Geparkeerd en vergeten?

Vergeten auto

Na 1,5 km over het smalle pad te hebben gewandeld komen we uit op een stille landweg. In de berm zien we pick-up-truck die iemand hier lang geleden heeft geparkeerd. Misschien was hij stuk, of is de chauffeur vergeten waar hij hem precies op deze onwaarschijnlijke plek heeft neergezet. In ieder geval groeien de planten uit het dak en lijkt het onwaarschijnlijk dat de auto ooit nog van zijn plaats zal komen. Wie weet kunnen we bij de volgende herdruk van onze wandelgids, als we alles weer herlopen, de volgende fase van ontbinding bekijken.

Met zicht op het dorp én het strand versnellen we onze pas. Nog even de weg oversteken en dan richting het centrum, waar ze vlak bij het schiereilandje – pal voor het dorp – een prima zandstrand en ligbedjes hebben. En ijsjes, cola, bier, noem maar op. Genoeg om je op te verheugen, dus met gezwinde pas zetten we koers richting onze beoogde badplaats. Om daar eenmaal aangekomen te bedenken dat onze eigen auto nog aan de westrand van het dorp staat, waar we de wandeling begonnen. Die moeten we nog even ophalen vanavond, voordat er een boom uit groeit!

Praktisch

In dit artikel zijn de routes 1 en 7 beschreven uit de Wandelen op Samos, een gids met 15 rondwandelingen op dit Griekse eiland. Meer informatie vind je op onze website. De gids kost € 15,95 en kun je ook direct bij ons bestellen. Daarvoor kun je terecht in onze webshop.

Meer lezen over wandelen op Samos?

Kalithea: de ruige westkust van Samos

Verrassende ontmoetingen op Samos

De bergen van Samos-stad

Herfstwandeling tussen de kastanjes op Samos

Agios Konstantinos: over oude paden de bergen in

Zwaaien naar Turkije vanaf Samos

De katten en kapellen van Kokkari, Samos

Pythagorio: het oudste stukje Samos

Verantwoording

Dit blog verscheen eerder als artikel in het herfstnummer 2023 van Griekenland Magazine.

© One Day Walks Bv. Tekst: Paul van Bodengraven, Foto’s: Marco Barten