Het is niet alleen het grootste publieke bouwwerk van Zweden, maar het Götakanaal is ook een van de bekendste waterwegen van Zweden. Met de boot kun je via het kanaal, dat bestaat uit een aaneenschakeling van meren en gegraven kanaaldelen en heel veel sluizen, van de oostkust naar de westkust varen. Of andersom. Jaarlijks trekt het veel bezoekers, per boot. Die maken de tocht met hun eigen boot, of varen een stuk ervan met een toerboot. Maar je kunt ook langs de oevers van het kanaal fietsen en wandelen. Vandaag kiezen we voor een van de meest spectaculaire stukken, dat start bij de trap van sluizen in Berg. Op pad voor ruim 21 km richting het mooie Borensberg.

Sluizencomplex bij Berg, Götakanaal

De zeven sluizen bij Berg

Het hart van het Götakanaal

Hoe overbrug je een hoogteverschil van 19 meter in een waterweg? Door er een sluis in te bouwen. En dan niet eentje (dan is het hoogteverschil te groot), maar gewoon door er zeven direct achter elkaar te plaatsen. Bij het plaatsje met de toepasselijke naam Berg ligt de bekende sluistrap, waarmee schepen vanuit het meer Roxen in totaal zo’n 19 meter omhoog worden getild. Om dan weer verder te tuffen over het kanaal. Varen is leuk, maar zo’n tochtje door het bijna 200 jaar oude sluizencomplex is nog leuker. In de zomer wordt er flink gebruik van gemaakt en kan de wachttijd aardig oplopen. Vanaf eind augustus is het rustiger, vandaag ligt er slechts een boot te wachten om straks geschut te worden. Ik besluit er niet op te wachten en ga na rond te hebben gekeken bij de sluistrap op weg richting Borensberg.

Oranje markering Östgötaleden

Goed gemarkeerd

Östergötland te voet

Dit deel van het pad langs de oever van het Götakanaal is ook onderdeel van de Östgötaleden, een stelsel van paden dat in totaal ruim 1.500 km door de provincie aan de zuidoostkust van Zweden  slingert. Goede gemarkeerde paden, waarmee je de mooiste plekken in de regio kunt ontdekken. Ook de St. Birgitta Ways, vier pelgrimspaden die naar het voormalige klooster van de heilige Birgitta in Vadstena lopen, gebruikt dit stuk langs het kanaal. Toch is er vandaag geen pelgrim of andere wandelaar te ontdekken. Een enkele fietser over het vrijwel vlakke pad langs het kanaal en wat loko’s die hun hondje even uitlaten. Ik ben de enige die vandaag van plan is een langere afstand te voet te overbruggen. Lekker rustig, daar houd ik van.

brugwachterswoning langs het Götakanaal

Huis van de brugwachter

Monumentale restauratie Götakanaal

De afgelopen jaren is het kanaal ingrijpend gerstaureerd door de overheid. Oevers zijn vernieuwd en verstevigd, bruggen gerenoveerd en ook de (voormalige) brugwachtershuizen hebben een lik verf gekregen. Sommige van deze gele huizen zijn nog steeds bewoond door de mensen die bruggen bedienen. Ging dat vroeger met de hand, nu is vrijwel alles geëlektrificeerd. De vele informatiebordjes langs het kanaal vertellen het verhaal van de bruggen over het kanaal, hoe oud ze zijn en of ze origineel zijn. Vrijwel alle originele houten bruggen zijn in de 19de eeuw vervangen door stalen constructies, die inmiddels dus ook alweer meer dan 100 jaar oud zijn.

Net over de helft

Rustig Östergötland

Inmiddels heb ik aardig wat kilometers in Zweden gewandeld, maar zo vlak als vandaag heb ik zelden meegemaakt. Natuurlijk wel logisch als je langs het water loopt, over een pad dat vroeger werd gebruikt door de paarden en ossen die de boten voorttrokken. De combinatie van vlak landschap, water en bewolke luchten doet haast Nederlands aan, ware het niet dat het hier oneindig veel stiller is. Geen permanent geruis van auto’s op de achtergrond, nauwelijks ander verkeer en andere mensen, soms een stukje bewoonde wereld. Östergötland is een vruchtbare, agrarische provincie met uitgestrekte velden en akkers. Maar hier staan daar hooguit een tiental koeien in, waar je bij ons soms wel 50 of 60 koeien in het veld ziet. Zelfs in de weide is het rustig.

koffie en cake bij Glasbruket

Smullen maar

Snacken aan het kanaal

Lopen maakt hongerig en gedurende de eerste uren verorber ik al mijn broodjes. Dat rustige heeft ook een keerzijde: nergens is een koffiezaakje of terrasje te vinden langs het kanaal. Wel veel steigertjes en bankjes waar ik dankbaar gebruik van maak voor pauzestops. Na ruim 4 uur wandelen zie ik bordjes die verwijzen naar ‘Glasbruket’. Een kilometertje voor Borensberg is op het terrein van een voormalige glasfabriek een camping met wat huisjes gevestigd, met een café! De verse koffie en nog versere zelfgebakken citroencake smaken goed. Even bijkomen!

Götahotel Borensberg

Ouderwetse pracht

Moois langs het Götakanaal

In je uppie wandelen langs het kanaal is lekker, maar – eerlijk is eerlijk – soms ook wel een beetje eentonig. Je ziet het oneindige grindpad al kilometers voor je uit slingeren, vaak is er niet eens een nieuwsgierigmakende bocht. Maar dat verandert als je Borensberg nadert. Het is een van de mooiste dorpen van de regio en pronkt met fraaie houten gebouwen langs het kanaal. Het is vaak de eindbestemming van dagtrips met een cruiseboot op het Götakanaal, en het is te begrijpen waarom. Dat bovendien de zon inmiddels de wolken heeft verdreven helpt ook om ten volle te genieten van deze Zweedse pracht.

Rivier in Borensberg

Mooi Borensberg

….

Te water!

De brug in Borensberg is het eindpunt van mijn wandeling langs het kanaal vandaag. De halte van de bus die me terug brengt naar het startpunt ligt er pal naast. Maar niet voordat ik ook in het water heb gelegen! Want door de hele dag naast het kanaal te hebben gelopen én de inmiddels voluit schijnende zon heb ik het warm. Het is nog een extra kilometertje lopen naar het meer Boren, waar het kanaal overgaat in een grote plas water. Aan de oever vind ik de perfecte plek voor een verfrissende duik. Zo heb ik het Götakanaal ook van heel dichtbij meegemaakt!

Praktisch

Voor deze wandeling nam ik vanuit Linköping de bus naar Berg, halte ‘slussar’. Na 5,5 uur kom je uit in Borensberg, waar je gemakkelijk de bus terug neemt naar Linköping. Informatie over de verschillende delen van de Östgötaleden vind je op de website van de Östgötaleden. Daar vind je niet alleen een kaart met alle routes, maar kun je ook zoeken per gemeente of plaats om te zien waar de gemarkeerde paden liggen.

..

Eerder liepen we al een ander stuk van de Östgötaleden in een ander deel van de provincie. Daarover lees je meer in dit blog. Meer inspiratie over wandelingen in Zweden vind je in het onderdeel Zweden van ons blog.